Duchovnyje golosa

Alexander Sokoerov verbleef in 1994-'95 enkele maanden 'embedded' bij een regiment van het Russische leger, dat destijds de Tadzjieks-Afghaanse grens bewaakte tegenover oprukkende Taliban-troepen. Het resulteerde in dit ruim vijf uur durende vijfluik, dat een evocatief beeld geeft van het soldatenleven in een desolate omgeving. De politiek-militaire situatie wordt nergens duidelijk, de soldaten blijven naamloos. De vijand is nooit ver weg, maar krijgt geen gezicht. Wel registreert de camera de patrouille-eenheden temidden van het rotsachtige gebergte, het stof en het vuil. De dagelijkse routine bestaat uit militaire formaliteiten en huishoudelijke handelingen: de bereiding van onsmakelijk uitziende maaltijden, maar ook het onschadelijk maken van een mijn. Verwacht geen heldendaden, spannende gevechtshandelingen, of opwindende conflicten en intriges tussen de soldaten en hun meerderen. Als de wapens in actie komen, blijft de camera achter en registreert de microfoon op veilige afstand de geluiden. Een narratieve structuur ontbreekt, de esthetische uitdrukkingskracht staat centraal. Het verblijf aan de grens is vaak van een dodelijke saaiheid, maar het blijft oorlog en het gevaar ligt voortdurend op de loer. De algehele sfeer ademt een zekere uitzichtloosheid. "NAVO-soldaten zouden zichzelf allang van kant hebben gemaakt", merkt een soldaat op. (International Documentary Film Festival Amsterdam)