Landschaft des Widerstands

Sonja was een van de eerste vrouwelijke partizaan in Servië en een van de leiders van het verzet in Auschwitz. Wanneer we haar voor het eerst zien in Landscapes of Resistance, is ze een vriendelijke oude dame met een ondeugende kat op schoot. Dat vormt het begin van een bijzondere reis door haar geheugen, van herinneringen aan de revolutionaire boeken uit haar studententijd, haar huwelijk met een communist, het verzet onder de Duitse bezetting, foltering in gevangenschap als communist en strijder tegen het fascisme, tot de ontsnapping uit het concentratiekamp. Archiefmateriaal ontbreekt opvallend genoeg in deze film. Ook Sonja zelf komt slechts spaarzaam in beeld. Terwijl we haar horen op de voice-over speurt de camera naar plekken waar de geschiedenis plaats had kunnen vinden. Een landschap dat de stem van Sonja krijgt: gras en bomen, een barst in de muur, dakpannen van een oude boerenschuur, een poel water, herten die in de verte grazen. Ja, ook de schoorstenen die nog overeind staan. Soms worden de beelden aangevuld met tekeningen en dagboekachtige notities van Sonja’s kleindochter, die ook het scenario schreef. Zo vloeien in kalm tempo Sonja’s herinneringen samen met het filmproces, dat zich over tien jaar uitstrekte, en de bezorgdheid van de makers over de opkomst van nieuw fascisme in hedendaags Europa. Een onorthodoxe documentaire die persoonlijk en politiek is, sober en poëtisch, glashelder en intiem. Geopend en afgerond met een lied. (International Film Festival Rotterdam)